01 kwi POISSON D’AVRIL, CZYLI FRANCUSKIE PRIMA-APRILIS
Pierwszy kwietnia to tradycyjne święto zwane we Francji Poisson Avril. Robimy wtedy żarty swoim znajomym i swoim bliskim. Dzieci przyklejają sobie papierowe rybki na plecach, a gdy ryba zostaje odkryta krzyczą „Poisson d’avril”.
Wyrażenie donner/faire un poisson d’avril à quelqu´unoznacza opowiedzenie komuś wymyślonej i dziwnej historii, w którą biedaczek uwierzy, zareaguje emocjonalnie – ucieszy się czy zasmuci – zrobi coś, gdzieś pójdzie, a wszystko okaże się tylko żartem.
POCHODZENIE TEJ DZIWACZNEJ TRADYCJI
Pochodzenie tradycji Poisson d’avril jest dość tajemnicze i nie do końca zbadane. Tradycja jest bowiem dawna i szeroko rozpowszechniona. Istnieje kilka hipotez, a my prezentujemy te najbardziej według nas wiarygodne.
UJEDNOLICENIE KALENDARZY
Dawniej rok kalendarzowy nie zaczynał się wszędzie pierwszego stycznia. W niektórych regionach Francji rok rozpoczynał się wraz z nadejściem wiosny symbolicznie datowanym na pierwszego kwietnia. W XVI wieku król Charles IX postanowił ujednolicić kalendarze na terytorium całej Francji. Wydał on edykt z Roussillon nakazujący datę pierwszego stycznia jako datę rozpoczęcia nowego roku. Wielu ludzi nie mogło się przyzwyczaić do tej zmiany i nadal pierwszego kwietnia ofiarowywali sobie prezenty i wiązanki Z czasem przerodziły się one w rzeczy bez wartości, żartobliwe upominki i żary.
PRZERYWNIK W WIELKIM POŚCIE?
Święto Poisson d’avril najczęściej wypada w Wielkim Poście lub na jego końcu. Wielkanoc jest Świętem ruchomym, więc wszystko zależy od konkretnego roku. Jednakowoż jakoś tradycja Poisson d’avril musi łączyć się z tradycjami chrześcijańskimi, chociażby przez symbol ryby – podstawowego dania postnego. Można tez rozumieć dzień Poisson d’avril jako swoisty przerywnik w Wielkim Poście, czas na zabawę i żarty.
OTWARCIE SEZONU POŁOWÓW
Inną możliwą hipotezą powstania tradycji Poisson d’avril jest otwarcie sezonu połowów ustanowione na pierwszego kwietnia. W pierwszym dniu sezonu połowy były zazwyczaj nieudane, zbyt obfite albo za mało owocne i trochę też dla żartu ofiarowywano rybakom śledzia. W ludowej tradycji oznaczało to często wieszanie śledzia na plecach drugiej osobie, a ta orientowała się w żartach dopiero, gdy śledź zaczynał śmierdzieć.
We współczesnych czasach tradycja Poisson d’avril obchodzona jest w domach, w szkołach a także w mediach. W 1972 roku ówczesny minister zdrowia oświadczył, że wprowadza zakaz palenia w miejscach publicznych. Żart lat 70tych stał się prawdą dopiero w 2007 roku. W 2004 na kanale Arte wyemitowano film dokumentalny prezentujący misję Apollo na księżycu jako mistyfikację.
Również RATP nie szczędzi żartów Francuzom podróżującym paryskim metrem. W 2016 roku stacje metra zmieniły nazwy i tak stacja „Alexandre Dumas” stała się „Les trois Mousquetaires”, „Opéra¨- ¨Apéro¨, a ¨Château d´eau¨- ¨Château de sable¨.
W tym roku żartuje również francuska policja. Zobaczcie sami:
Udanej zabawy w Poisson d’avril!!!